Bolalarda limfadenit: bu nima va uni qanday davolash kerak

Limfa tugunlari – organizmga infeksiyalarga qarshi kurashishda yordam beradigan immun tizimining muhim qismidir. Bolalarda ular kattalarga qaraganda faolroq bo‘lib, turli kasalliklarga javoban tez-tez kattalashishi va yallig‘lanishi mumkin. Agar bolaning bo‘yinidagi limfa tuguni kattalashgan yoki pastki jag‘ ostidagi limfa tuguni yallig‘langan bo‘lsa, ota-onalar xavotirga tushishlari mumkin.

Bolalarda limfadenit – limfa tugunlarining yallig‘lanishi bo‘lib, u turli sabablarga ko‘ra paydo bo‘lishi mumkin. Limfa tugunlarining kattalashishi organizmning normal reaktsiyasi bo‘lsa, qachon shifokorga murojaat qilish kerakligini tushunish muhimdir.

Bolalarda limfadenit: nima, turlari va xususiyatlari

Limfadenit – limfa tugunlarining yallig‘lanishi bo‘lib, u o‘tkir va surunkali, shuningdek spesifik va no spesifik bo‘lishi mumkin.

• O‘tkir limfadenit tez rivojlanadi, og‘riq, terining qizarishi va tana haroratining oshishi bilan kechadi.
• Surunkali limfadenit asta-sekin rivojlanadi, limfa tugunlari uzoq vaqt kattalashgan bo‘ladi, ammo aniq yallig‘lanish belgilari kuzatilmaydi.
• Spesifik limfadenit tuberkulyoz, brutsellyoz yoki sifilis kabi og‘ir infeksiyalarda paydo bo‘ladi.
• No spesifik limfadenit oddiy bakterial yoki virusli infeksiyalarga javoban rivojlanadi.

Yallig‘lanish turli limfa tugunlari guruhlariga ta’sir qilishi mumkin: bo‘yin, qo‘ltiq osti, chov, quloq orqasi va jag‘ osti.

Bolalarda limfa tugunlari yallig‘lanishining sabablari

Ko‘pincha limfadenit immun tizimining infeksiyaga javobi sifatida rivojlanadi. Asosiy sabablar:

• ORVI, gripp, angina, otit – bu kasalliklarda bolaning jag‘ ostidagi yoki quloq orqasidagi limfa tuguni yallig‘lanishi mumkin.
• Stomatologik muammolar – karies, gingivit, stomatit jag‘ osti limfa tugunlarining yallig‘lanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
• Teri infeksiyalari – yaralar, furunkullar, hasharot chaqishlari mahalliy limfa tugunlarini kattalashtirishi mumkin.
• Tonzillit, adenoidit – bo‘yin limfa tugunlarining kattalashishiga olib keladi.
• Allergik reaktsiyalar – limfa tugunlarining kattalashishiga sabab bo‘lishi mumkin.
• Avtoimmun kasalliklar – qizil yuguruk, revmatoid artrit.
• O‘smalar – juda kam uchraydigan, ammo mumkin bo‘lgan sabab.

Bolalarda limfadenitning simptomlari

Limfadenit bilan bola quyidagi belgilarni sezishi mumkin:

• Limfa tugunlarining kattalashishi – ular zichlashadi va og‘riqli bo‘ladi.
• Teri qizarishi – yallig‘langan tugun ustida.
• Isitma, sovuq qotish – agar bakteriologik infeksiya bo‘lsa.
• Umumiy holsizlik va zaiflik.
• Yutishda yoki boshni egishda og‘riq – agar bo‘yin limfa tugunlari yallig‘langan bo‘lsa.

Agar bolaning qo‘ltiq osti yoki chov hududidagi limfa tuguni yallig‘langan bo‘lsa, bu teri infeksiyalari yoki jarohatlarga bog‘liq bo‘lishi mumkin.

Bolalarda limfadenitni diagnostika qilish va davolash

Limfadenit qanday diagnostika qilinadi?

Shifokor bolaning limfa tugunlarini ko‘rib chiqib, ularning hajmi, zichligi va og‘riqliligini baholaydi. Zarur bo‘lsa, quyidagi tekshiruvlar tayinlanadi:

• Umumiy qon tahlili – yallig‘lanish borligini aniqlaydi.
• Limfa tugunlarining UTT – ularning tuzilishini tekshiradi, abstsess borligini istisno qilishga yordam beradi.
• Bakteriologik ekish – agar bakterial infeksiya gumon qilinsa.
• Biopsiya – juda kam hollarda, agar jiddiy kasallikdan shubhalansa.

Bolalarda limfadenitni davolash

Bolalarda limfadenitni davolash uning sababiga bog‘liq.

1. Virusli infeksiyalar – simptomatik davolash, odatda limfa tugunlari bir necha hafta ichida normallashadi.
2. Bakterial infeksiyalar – shifokor antibiotiklar tayinlashi mumkin.
3. Allergik reaktsiyalar – antihistamin preparatlar qo‘llaniladi.
4. Teri infeksiyalari – antiseptik vositalar va malhamlar qo‘llaniladi.
5. Murakkab hollarda (abstsess, yiringli yallig‘lanish) – jarrohlik yo‘li bilan drenaj qilish talab qilinishi mumkin.

Diqqat! Limfa tugunlarini o‘z-o‘zidan isitish yoki kompress qo‘yish mumkin emas – bu yallig‘lanishni kuchaytirishi mumkin.

Limfadenitning oldini olish

Limfa tugunlari yallig‘lanishining oldini olish uchun:

• Infeksiyalarni o‘z vaqtida davolash – ORVI, angina, otit.
• Gigienaga rioya qilish – qo‘llarni yuvish, yaralarni tozalash.
• Immunitetni mustahkamlash – to‘g‘ri ovqatlanish, chiniqish.

Xulosa

Agar bolaning bo‘yinidagi limfa tuguni kattalashgan bo‘lsa, darhol vahima qilish shart emas. Ko‘pgina hollarda bu organizmning infeksiyaga normal reaktsiyasidir. Biroq, agar limfa tugunlari og‘riqli, qizarib ketgan yoki uzoq vaqt davomida o‘tib ketmasa, shifokorga murojaat qilish muhimdir.

Bolalarda limfadenitni davolash yallig‘lanish sababiga bog‘liq bo‘lib, ba’zi hollarda antibiotik terapiyasi talab qilinishi mumkin. Bolaning sog‘lig‘iga ehtiyotkorlik bilan yondashish, infeksiyalarni o‘z vaqtida davolash va immunitetni mustahkamlash limfa tugunlari bilan bog‘liq muammolarning oldini olishga yordam beradi.